İran ile İngiltere, Fransa ve Almanya, New York’ta dışişleri bakanları düzeyinde görüşme yapacak.
Yarı resmi Tesnim Haber Ajansına göre, İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantısına katılmak üzere gittiği New York’ta İngiliz mevkidaşı Yvette Cooper, Fransız mevkidaşı Jean-Noel Barrot, Alman mevkidaşı Johann Wadephul ve Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ile bir araya gelecek.
Nükleer konusu ile İran’a BM yaptırımlarının getirilmesine yol açacak “snapback” mekanizmasının ele alınacağı görüşme, bugün ya da salı günü gerçekleştirilecek.
– İran’a BM yaptırımlarının getirilmesini sağlayacak “snapback” mekanizması
İngiltere, Fransa ve Almanya, ABD’nin tek taraflı çekilmesinden sonra uygulanmayan 2015’teki nükleer anlaşmada yer verilen ve “snapback” olarak adlandırılan, İran’a anlaşmayı ihlal ettiği gerekçesiyle BM yaptırımlarını yeniden getirme imkanına sahip mekanizmayı 28 Ağustos’ta işletme kararı almıştı.
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Avrupalı tarafların, “anlaşmanın temellerini ihlal ettikleri” ve “anlaşmadaki katılımcı rollerini kaybettikleri” için mekanizmayı harekete geçirebilecek hukuki dayanağa sahip olmadığını ifade etmişti.
Nükleer anlaşmanın taraflarından Rusya ve Çin ise Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyine (BMGK) İran ile ortak gönderdikleri mektupta, Avrupalı ülkelerin İran’a BM yaptırımlarını geri getirebilecek “snapback” mekanizmasını işletme kararının “hukuken geçersiz” ve “mantıksız” olduğunu savunmuştu.
İran, İsrail ve ABD’nin saldırıları sonrasında askıya aldığı denetimlerin yeniden başlamasını sağlayacak şekilde UAEA 9 Eylül’de anlaşmaya vardı. Avrupa ülkeleri tarafından olumlu karşılanan bu adım yeterli görülmemişti.
Tahran’a BM yaptırımlarını kaldıran 2231 sayılı BMGK kararında yer alan “snapback” mekanizmasının rutin prosedürü doğrultusunda, BMGK’ye sunulan ve İran’a yönelik yaptırımların geri getirilmemesini öngören bir tasarı 19 Eylül’de yapılan oylamayla reddedilmişti.
“Snapback” süreci, yeni karara yol açacak son dakika bir anlaşma olmaz ya da son tarih uzatılmazsa 28 Eylül gece yarısı sona erecek ve İran’a BM yaptırımları otomatik olarak yeniden yürürlüğe girecek.
