Başbakan Ünal Üstel, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin (AİHM) açıkladığı “K.V. Mediterranean Tours Limited” kararının, “Taşınmaz Mal Komisyonu’nun (TMK) Kıbrıslı Rumların Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) terk etmiş oldukları taşınmaz mallara yönelik iddiaları bakımından tüketilmesi gereken etkin bir iç hukuk yolu olduğunu bir kez daha teyit ettiğini” vurguladı.
Üstel, AİHM’in, Kıbrıslı Rumların KKTC’de terk ettikleri taşınmaz mallara ilişkin olarak malın iadesinin tek çare olmadığını, TMK’nın verebileceği tazminat veya takas kararlarının da iade kadar geçerli bir telafi yöntemi olduğunun altını çizdiğini kaydetti.
“Özellikle Kapalı Maraş”ta bulunan bir taşınmaz için dahi iade dışında tespit yapılabiliyor ise, bu tespit mülkiyet rejimimiz için bir dönüm noktasıdır” diyen Üstel, AİHM kararını şöyle değerlendirdi:
“TMK’nın yargı yetkisinin Kapalı Maraş için de geçerli olduğunu bizler daha önce de ifade etmiştik. Ayrıca Kapalı Maraş”taki Rum başvurularına Vakıflar İdaresi de taraf olmuştur. Bu davada Başvuran Rum şirket Vakıflar İdaresinin taraf olamayacağını iddia etmiştir. Ancak Mahkeme, TMK’nın Kapalı Maraş’ta bulunan başvuruya konu taşınmaz mal ile ilgili süreçte, Vakıflar İdaresi’ni müdahil taraf yapan kararını, adil yargılama ilkesi ile çelişmeyeceği tesbitini yapmıştır.
AİHM, bu kararıyla, TMK’nın yaptığı ödemelerin tatmin edici olduğunu ve bu ödemelerin istikrarlı bir şekilde devam ettirilmesinde yarar gördüğünü de eklemiştir.”
TMK’nın etkinliğinin büyük ölçüde yapılan ödemelere bağlı olduğunu vurgulayan Üstel, iktidarları döneminde bu konuda ciddi bir fon yaratıldığını ifade etti ve şunları kaydetti:
“Biz bugün TMK’da bu ödemeleri yapmasaydık bizim lehimize olacak bir karar belki de çıkmayacaktı. Bu zamana kadar Rum vatandaşlarına 350 milyon 850 bin sterlin ödeme yapılmıştır. Sadece 2024-2025 yılında yaratılan fonla 106 milyon 374 bin sterlinlik ödeme yapılmış ve 230 dava sonuçlandırılmıştır. Diğer bir ifadeyle son bir yıl içerisinde yapılan bütün ödemelerin neredeyse üçte birine tekabül eden bir ödeme gerçekleştirilmiştir. Bu ödeme artışının ve istikrarın Mahkeme tarafından değer bulması bizler açısından olumlu bir gelişmedir.
Güney Kıbrıs Rum Yönetimi 67/ 2005 sayılı yasa ile kurulan Taşınmaz Mal Komisyonu’nun etkinliğini ortadan kaldırmak için elinden geleni yapmaya devam edecektir. Ancak biz uluslararası hukukun içerisinde kalmaya devam edeceğiz. AİHM, bir kez daha etkin iç hukuk yolu olarak TMK’yı gösterdi. Bu karar, AİHM’in Güney Kıbrıs’a tutuklamalar konusunda verdiği bir mesajdır. Kıbrıslı Rumların başvuracağı tek yargı yolu TMK’dır. Bunun dışındaki alternatifi adadaki siyasi çözümü beklemektir.
Rum yönetiminin tutuklamalar konusunda Cumhurbaşkanı Ersin Tatar”a verdiği cevapta ifade ettiği gibi; süreç madem yargısaldır ve siyaseten bu sürece müdahil olamayacaklardır, Rum tarafını, AİHM kararlarına uyma yükümlülüğünü bir kez daha hatırlatır, tek taraflı ve gayri yasal tutuklama girişimlerine de son vermeye çağırırız.”
