Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi’ne, ABD’nin 1987 yılından bu yana Kıbrıs’a uyguladığı silah ambargosunun kalıcı olarak kaldırılmasını öngören bir yasa tasarısı sunuldu. Tasarı, New York’tan Cumhuriyetçi Kongre üyesi Nicole Malliotakis tarafından hazırlandı.
Sunulan yasa tasarısı, mevcut mevzuatta yer alan ve ABD mühimmat listesindeki maddelerin “Kıbrıs Cumhuriyeti’ne transferine ilişkin sınırlamalar”ı içeren tüm atıfların kaldırılmasını hedefliyor. Böylece ambargonun fiilen kanun kitaplarından çıkarılması ve silah satışları önündeki engellerin tamamen kaldırılması amaçlanıyor. Tasarı ayrıca, ambargonun uygulanmamasına olanak tanıyan ve dönemin ABD Başkanı tarafından her yıl yenilenen feragatname hükmünü de içeriyor.
Söz konusu tasarı, ABD Başkanı Joe Biden’ın Kıbrıs Cumhuriyeti’ni ABD Savunma Bakanlığı’nın yürüttüğü üç farklı savunma programına dahil eden başkanlık kararından yaklaşık iki buçuk ay sonra gündeme geldi. Bu programlar arasında Savunma Güvenlik İşbirliği Ajansı’nın yabancı askeri satış (FMS) programı, fazla savunma malzemeleri (EDA) programı ve ABD’nin ‘Başlık 10’ güvenlik yardımı hükümleri kapsamında uygulanan destek mekanizmaları bulunuyor.
FMS programına dahil edilen Kıbrıs Cumhuriyeti, bu sayede ABD hükümetinden doğrudan askeri donanım satın alabilecek. Önceden sadece özel şirketlerden alım yapabilen hükümet, artık toplu alım yapan ABD hükümeti üzerinden daha uygun maliyetlerle ekipman temin edebilecek.
ABD, 1987 yılında adada barışa katkı sağlamak amacıyla Kıbrıs’a silah ambargosu uygulamaya başlamıştı. Ancak bu ambargo, 2022 yılında Doğu Akdeniz Güvenlik ve Enerji Ortaklığı Yasası kapsamında belirli koşullara bağlı olarak kaldırılmıştı. Bu koşullar arasında Kıbrıs hükümetinin kara para aklamayla mücadele, mali denetim iş birliği ve Rus askeri gemilerinin limanlara erişiminin engellenmesi gibi unsurlar yer alıyor.
Yeni yasa tasarısının kabul edilmesi halinde, söz konusu koşullara bağlı feragat mekanizması da ortadan kalkacak ve ambargo kalıcı olarak sona ermiş olacak.
